Jakie pamiątki z Żywca

Zdjęcie widokówek wykonane przez A. Cendry
WIDOKÓWKI ZE STAREGO ŻYWCA
Stary Żywiec to nazwa miejscowości, a od 1929r. dzielnicy Żywca. Miejscowość została zalana wodami Jeziora Żywieckiego.
Komplet widokówek (12szt) wydany przez Towarzystwo Naukowe Żywieckie można nabyć w cenie 12zł w kasie Muzeum Miejskiego - na Zamku. Na widokówkach jest nie tylko Kaplica św. Wita, ale też inne budowle ze Starego Żywca.
W Kasie można też kupić katalog z wystawy Olpińskiego w cenie 10zł, poz. 71-74 to obrazy przedstawiające Stary Żywiec.

PIERNIKI ŻYWIECKIE
Artykuł o piernikach jest do poczytania na www.zywiec.info - Historia żywieckich pierników
Historia żywieckich pierników (zywiecinfo.pl)

Pierniki piecze się do dzisiaj. Można je nabyć m. in. w sklepie na ul. Piernikarskiej 3 (czynny od 6,00 do 14.00).  tel. 33 861 56 05, 508 064 766. Jest to jedyne miejsce, które kontynuuje tę tradycję od 99 lat.
 Jest to blisko Parku Zamkowego, obok budynku ZUS. Firmę prowadzi K.i K. Bielewicz.
 Pierniki z tej firmy wpisane są na Listę Produktów Tradycyjnych dnia 24.06.2009r. (można sprawdzić - są:)

Sklep na Piernikarskiej jest równocześnie miejscem ich produkcji i jeżeli ktoś lubi chodzić tam, gdzie nie docierają  turyści, ale  "lokalsi"  tak - to jest  takie miejsce. Skromnie, ale prawdziwie i od wytwórcy:)
Pierniki można kupić w Karczmie Żywieckiej lub w Skansenie w Ślemieniu.
Link do artykułu o tej firmie (wiadomości historyczne, nie reklamowe):

http://www.grojcowianie.org/post/pierniki-zywieckie,493.html

"CEPELIA" Pilsko-Żywiec
Oryginalne wyroby ludowe można kupić w Cepelii na ul. Kościuszki 45. To jest po drodze do sklepu z piernikami. Tel. 33 861-28-16, link do ich strony: http://www.sklep-gobeliny-pilsko.pl/
W sklepie można nabyć głównie te tańsze wyroby, w cenie ok. 30zł
Atrakcją sklepu są gobeliny.


MIÓD
Kto ma spacer po Parku Zamkowym za sobą, widział zapewne pasiekę. Pamiątką może być miód w różnych postaciach:) zrobiony przez pszczoły z tej pasieki. Do kupienia w Kawiarni Miodowej przy Zamku.
Aktualizacja 20.08.2020r.: pasieki w Parku czasami nie ma,  Restauracja Miodowa  działa.

Aktualizacja sierpień 2021r.: Restauracja Miodowa nie działa, powstała Pasieka Miejska w parku

LALKI W STROJACH  MIESZCZAN ŻYWIECKICH
Lalki w tradycyjnych strojach mieszczan żywieckich można kupić na Rynku, w kasie Zamku, w Cepelii.
Uwaga:) Strój mieszczan nie jest strojem ludowym, ale miejskim, obywatelskim.
Nie jest strojem, w którym się  śpiewa, gra i tańczy jak to jest w zespołach ludowych czy regionalnych - chociaż jak zaczęłam mieszkać w Żywcu byłam przekonana, że to jest właśnie strój do tańców i hulanek:) A oni tacy stateczni, poważni i dostojni.... Chociaż poloneza można tańczyć w tym stroju. I inne tańce żywieckie.
 Istnieje obecnie Asysta Żywiecka - osoby do niej należące ubierają się na ważne uroczystości miejskie i kościelne w ten strój, aby utrzymać jego tradycję, pamięć o nim, historię: "Z dumą kultywujemy tradycję noszenia mieszczańskiego stroju żywieckiego" (cytat z profilu Asysty na Facebooku).
Asysta Żywiecka to nie  zespół pieśni i tańca, ale Stowarzyszenie.
Na "pinterest" na przykład - mieszczański strój żywiecki jest w niektórych pinach błędnie kwalifikowany do polskich strojów ludowych, regionalnych, góralskich.

Link do opisu celu  działalności Asysty:
http://www.mck.zywiec.pl/asysta-zywiecka,23.html

 Artykułu o stroju żywieckim: Mieszczański strój żywiecki na www.zywiecinfo.pl albo na stronie muzeum:


Aktualizacja: w 2021r. powstał cykl filmów "Mieszczanie żywieccy" reż. Grzegorz Jankowski. Można je oglądać na www.vod.tvp.pl

Powstał też film Putosze z Żywca reż. Grzegorz Jankowski, do oglądania na www.vod.tvp.pl

KRÓWKI ALICJA
W Żywcu produkowane są krówki Alicja (takie cukierki...) przez cukiernię o tej nazwie. Można je kupić w sieci tych cukierni.

KRÓWKI Z KWIATKIEM
Te krówki można kupić w Piekarni Rynek lub w ich punkcie sprzedaży na ul. Krakowskiej przy Jutrzence

No i jeszcze piwo, woda, kiełbasa żywiecka i pieczywo, bo z tego słynął Żywiec. W książce Zdzisława Marji Okuljara "W dawnym Żywcu" przeczytałam, że w przedwojennym Żywcu było 50 rzeźników i około 25 piekarzy. Na wykładzie Festiwalowym Żywiec Miasto ZmySłów prezentowano np. firmowane przez piekarnię U Moli papierowe mini torebki na kajzerki, które rozsyłano z pyszną zawartością do odbiorców przed ok. 100 laty.
Przy tej okazji wspomnę o jeszcze jednej sprawie. Czytam sobie inne blogi i informacje o Żywcu i z przykrością stwierdzam, że dużo w nich nieścisłości. Na jednym z blogów znalazłam informacje i zdjęcia z lat 90-tych, chociaż wpis był z listopada 2019r. i autor nie zaznaczył, że jego informacje mają charakter "historyczny". 
I tak - 
  •  po  Żywcu nie jeździ turystyczna ciuchcia; 
  • Rynek jest wyłączony z ruchu - nie ma na nim parkingu dla aut; postój na parkingu obok pomnika Jana Pawła II jest płatny, ale parking wzdłuż ul. Zamkowej już jest bezpłatny, a obok Nowego Zamku różnie - info na miejscu;
  • na stałe nie ma na Rynku straganów (pojawiają się przy okazji Jarmarków lub Tygodnia Kultury Beskidzkiej); do 24 lutego 2020r. na Rynku było bezpłatne lodowisko mBanku; wypożyczenie łyżew było płatne, ale dla klientów mBanku za 1zł; przerwa techniczna od 15.00 do 16.00. Za łyżwy można zapłacić TYLKO kartą.
  • Jezioro Żywieckie nie jest "niedaleko Żywca" - jest w granicach administracyjnych miasta oraz innych sąsiednich gmin (pełna informacja jest jeszcze bardziej zawiła, bo brzegami i wodą zarządza Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie...) - co oznacza, że na plażę miejską z centrum można dojechać taxi - cena ok. 30zł (w niedzielę taryfa świąteczna, więc jest drożej) lub autobusem linii 4, 16 lub 17 (potem jeszcze ok. 10 min na nogach); można też dojechać rowerem ścieżką dydaktyczną lub przyjść piechotą - z Rynku ok. 40 min.
  •  "Stary Żywiec" to nazwa własna wsi - miejsca, gdzie rozpoczęła się historia Żywca - wcielono ją (wieś) do miasta w 1929r., ale w latach 60-tych wysiedlono i zalano wodami zbiornika retencyjnego czyli Jeziora Żywieckiego, dlatego Stary Żywiec to nie jest "dawny Żywiec", "tzw. stary Żywiec" lub jeszcze inne interpretacje;
  • Pomnik Pani siedzącej  na ławce to pomnik Alicji  (z domu Ankarcrona) Habsburg - matki arcyksiężnej Marii Krystyny (tej, która mieszkała na Zamku) i mamy jeszcze czwórki dzieci, z których żyje jedynie arcyksiężna Renata Habsburg - Lorena de Zulueta (mieszka w Madrycie). Poniżej link do artykułu ze zdjęciem, na którym jest trójka rodzeństwa (troje dzieci księżnej Alicji z ławeczki, na zdjęciu nie ma ojca Badeniego, który był jej synem z pierwszego małżeństwa i Olbrachta, który zmarł jako dziecko jeszcze przed II wojną):
https://fakty.interia.pl/polska/news-zmarl-ksiaze-karol-stefan-habsburg,nId,2596599

Alicja trzyma w ręce opartej na kolanie chusteczkę z herbem i napisem "Księżna Alicja Habsburg"


Aktualnych wiadomości o mieście proponuję szukać na stronach:

http://www.zywiec.pl/ (na tej stronie wiadomości "organizacyjne" są wymieszane z kulturalnymi, sportowymi i innymi, ale są aktualne; warto zobaczyć też  "Kalendarz Żywiec" i obraz z czterech kamer pokazujących Rynek i Amfiteatr)

http://www.mce.zywiec.pl/ (można sprawdzić czy nie ma spaceru z przewodnikiem lub innych ofert)

 http://www.biblioteka.zywiec.pl/(info o wykładach, spotkaniach, wystawach)

http://www.muzeum-zywiec.pl/


www.mosir-zywiec.pl (info o koncertach, imprezach itp.)

http://www.tmzz.org.pl/
TMZZ to Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej - mieści się przy wejściu do Zamku i jeśli ktoś chciałby porozmawiać o mieście można tam wstąpić (z drugiej stronie bramy była do 2020r. Informacja Turystyczna, teraz jest w kasie Muzeum), jest to też miejsce wykładów, wystaw, prelekcji, kursów itp.

I jeszcze jedna uwaga - atrakcje turystyczne Żywca są rozproszone po całym mieście, więc warto przed wyprawą do naszego miasta zapoznać się z mapą - wpisując konkretne adresy, bo widziałam kilka map z błędnie zaznaczonymi "obiektami". Zwrot stosowany w wielu ofertach "w samym Centrum miasta" należy rozumieć: w promieniu 2 km od Rynku.

Może pomóc aplikacja dostępna na stronie www.mce.zywiec.pl w zakładce "Pobierz" - mce to Miejskie Centrum Ekologiczne (link podany wyżej) lub do pobrania kodem QR z tablic informacyjnych przy ścieżce pieszo- rowerowej przy Jeziorze i rzece Koszarawa.
 
Np.: Browar i Muzeum Browaru jest daleko od Centrum - nie dotrze się tam na nogach z Rynku. Można zorganizować sobie wycieczkę na ok. 2 godziny i przejść do Browaru przez Górę Grojec.
- Amfiteatr jest za Parkiem i rzeką;
- ścieżka dydaktyczna jest wzdłuż Koszarawy i Soły, a potem ciągnie się brzegiem Jeziora, a Jezioro jest już  poza Centrum;
- Dworzec PKP też nie jest w Centrum - do Rynku jest dobry kilometr, a nawet więcej (o tym, dlaczego tak jest już kiedyś pisałam); Aktualizacja 2021: Powstał cykl filmów Mieszczanie żywieccy reż. Grzegorz Jankowski, w odc. 10 pt. Filip i Filip poruszono temat relacji Żydów i Żywczaków, do oglądania na www.vod.tvp.pl


- Karczma Żywiecka jest też daleko od Rynku na rogu ul. Kościuszki i Al. Wolności (czytałam, że jest w Centrum miasta - tak i nie). Karczma jest obok Pomnika Grunwaldzkiego,  blisko Cepelii i sklepu z piernikami, jest też blisko ścieżki dydaktycznej (pieszo - rowerowej) i jest ok. 100 m od  mostu na Sole, z którego można wejść lub wjechać rowerem na ścieżkę. Jeżeli ktoś ma pomysł na aktywny pobyt w Żywcu lepiej zaparkować gdzieś dalej od Rynku, ale blisko ścieżki i parku - np. na ulicy Witosa lub koło Pomnika Grunwaldzkiego. W Wikipedii jest zdjęcie Pomnika, w tle widać sklep Sawia. Sklep już nie istnieje, napis zniknął, w tym budynku jest sklep meblowy.  Na ul. Witosa wygodny turystycznie jest parking koło kładki dla pieszych na rzece Koszarawie. Z parkingu można wejść do Parku blisko mini Zoo, a potem do Zamku, do Katedry, na Rynek. Można iść z parkingu w drugą stronę i dojść do Amfiteatru, na Górę Grojec, do stadniny lub po prostu wejść na ścieżkę i spacerować.

 - Góra Grojec nadaje się na spacery, jest też dobrym punktem widokowym. U jej podnóża jest amfiteatr, stadnina koni, a przy jednej z dróg na Grojec jest piec do wypalania wapna - zabytek:) Na Grojec prowadzi droga z betonowych płyt
Widoki z Grojca można podziwiać z domu na stronie www.zywiec.pl (link wcześniej) w zakładce "kamery z Rynku i Amfiteatr"

Park Zamkowy jest wygodnym szlakiem komunikacyjnym, jednak można do niego wejść lub wyjść tylko przez bramy lub furtki - w całości jest ogrodzony. Na mapie z regulaminem Parku wejścia są zaznaczone czerwonymi strzałkami.

Życzę pięknych, smacznych i oryginalnych pamiątek z pobytu w Żywcu:)
Udanego dnia:)

Komentarze

Popularne posty